หลายคนเข้าใจผิด คิดว่าการตรวจ HIV นั้นยุ่งยากและราคาแพง ทำให้ไม่กล้ามาตรวจเพราะกลัวไปต่างๆ นานา แต่จริงๆ แล้วการตรวจ HIV นั้นง่ายมาก เพียงแค่เจาะเลือดและรู้ผลได้เร็ว ที่สำคัญคนไทยทุกคน มีสิทธิตรวจฟรีถึงปีละ 2 ครั้งเลยนะ แม้แต่เด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี ก็สามารถเข้ารับการตรวจได้โดยไม่ต้องมีผู้ปกครองอีกด้วย เอาล่ะ มาดูกันดีกว่าว่าขั้นตอนการตรวจ HIV นั้นเป็นอย่างไร และต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง
ผู้ที่มีความเสี่ยงต่อไปนี้ ควรได้รับการตรวจทุกราย
- ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน / มีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่มีความเสี่ยง
- ใช้สารเสพติดโดยใช้เข็มร่วมกัน
- หญิงตั้งครรภ์
- ทารกที่ติดเชื้อ HIV จากแม่
- ผู้ป่วยวัณโรค
- มีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
- ถูกล่วงละเมิดทางเพศ
- บุคลากรทางการแพทย์ที่มีความเสี่ยงจากการปฏิบัติหน้าที่
การเจาะเลือดเพื่อตรวจ HIV ไม่ต้องอดข้าวหรือน้ำ เพียงแค่เตรียมบัตรประจำตัวประชาชน แล้วไปขอตรวจที่โรงพยาบาล คลินิกนิรนาม หรือคลินิกเอกชนเฉพาะทาง หลังจากมีความเสี่ยงมาประมาณ 2-4 สัปดาห์
เมื่อติดต่อเรียบร้อย ผู้เข้ารับการตรวจจะได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ เพื่อพูดคุย ประเมินความเสี่ยง และเซ็นชื่อในใบยินยอมเพื่อตรวจ HIV โดยส่วนมากแล้วมักใช้เวลา ไม่เกิน 30 นาที
เมื่อได้รับคำปรึกษาแล้ว จึงเจาะเลือดเพื่อตรวจหาการติดเชื้อ HIV ซึ่งสามารถรู้ผลได้ภายในวันเดียว (ทั้งนี้ระยะเวลาแจ้งผลขึ้นอยู่กับนโยบายการบริการของสถานพยาบาลนั้นๆ กรุณาสอบถามข้อมูลก่อนเข้ารับบริการ)
- ผลเลือดเป็นลบ หรือ non-reactive แสดงว่าผู้เข้ารับการตรวจไม่มีเชื้อ หรืออาจยังไม่พบเชื้อ เนื่องจากอยู่ในระยะฟักตัว เรียกว่าผลลบลวง ซึ่งหากมีการติดเชื้อ จะสามารถแพร่เชื้อไปยังบุคคลอื่นได้ ดังนั้นจึงควรมาตรวจซ้ำอีกครั้งในระยะ 3-6 เดือน และใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
- ผลเลือดเป็นบวก หรือ reactive เจ้าหน้าที่จะให้คำแนะนำเกี่ยวกับการดูแลตัวเอง และส่งต่อเพื่อเข้าสู่ระบบการรักษาและรับยาต่อไป ซึ่งสามารถใช้สิทธิการรักษาและส่งต่อเพื่อเข้าสู่ระบบการรักษาและรับยาได้ฟรีที่โรงพยาบาลของรัฐและเอกชนตามสิทธิ (ประกันสังคมหรือหลักประกันสุขภาพ)
การตรวจ HIV ไม่ใช่เรื่องน่ากลัวอย่างคิด แต่สิ่งที่น่ากลัวกว่าคือการปิดกั้นตนเอง ไม่กล้าที่จะเข้ามาตรวจเมื่อมีความเสี่ยง ซึ่งปัจจุบันการรักษาและยานั้นมีประสิทธิภาพสูงมาก หากเข้ารับการรักษาอย่างรวดเร็ว กินยาอย่างสม่ำเสมอ ดูแลรักษาสุขภาพ ก็สามารถมีชีวิตยืนยาวและแข็งแรงไม่ต่างจากผู้ที่ไม่มีเชื้อเลย แต่หากปล่อยไว้จะยิ่งทำให้อาการของโรคแย่ลงและเกิดโรคฉวยโอกาสอย่างเอดส์ได้
สำหรับใครที่ยังไม่กล้า ต้องการคำปรึกษาหรือคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ สามารถติดต่อ AHF Thailand ได้ เรามีเจ้าหน้าที่ให้คำปรึกษาที่มีความรู้ด้าน HIV เป็นอย่างดี ติดต่อ AHF Thailand ได้ที่ โทรศัพท์ 064 598 6112 หรือ Line ID: ahfthailand ได้เลย
ข้อมูลอ้างอิงจาก
- https://www.pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/455/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%8A%E0%B9%84%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%B5(HIV)/
- https://www.honestdocs.co/how-to-check-hiv-2
- https://th.trcarc.org/2-information/125-%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%8A%E0%B9%84%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B3%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2-18-%E0%B8%9B%E0%B8%B5